درمان کمبود ویتامین B12 با توجه به دلیل پدیدآورنده این کمبود صورت می‌گیرد. اگر مشکل در جذب ویتامین B12 باشد، تجویز ویتامین لازم است. برای این منظور پزشک یا متخصص تغذیه به بیمار تزریق یا استفاده از قرص‌های ویتامین را توصیه می‌کند.
علائم کمبود ویتامین B12 در همه افراد به صورت یکسان بروز نمی‌کند ممکن...
علائم کمبود ویتامین B12 در همه افراد به صورت یکسان بروز نمی‌کند ممکن است که شما و نزدیکترین دوست‌تان هر دو به این مشکل دچار باشید ولی علائم متفاوتی نشان دهید، به همین دلیل گاه تشخیص این کمبود دشوار است و ممکن است کمبود ویتامین B12 شدت یافته و فرد به درمان فوری نیاز داشته باشد. حتی با وجود پیشرفت روش‌های تشخیص آزمایشگاهی، هنوز هم نمی‌‌توان در مورد ویتامین B12 با قاطعیت سخن گفت و تحقیقات گسترده‌تری لازم است. علائم و نشانه‌های کمبود ویتامین B12 در افراد مختلف متفاوت است و ذکر همه آنها به علت تنوع زیاد باعث سردرگمی می‌شود، اما بهتر است که ابتدا به ناخن‌هایتان نگاهی بیندازید، آیا ناخن‌هایتان شیار شیار شده‌اند یا حالت هلالی خود را از دست داده‌اند؟ همین علامت ساده خبر از کمبود ویتامین B12 می‌دهد.
تاریخچه ویتامین B12
در دهه 1950 دکتر توماس ادیسون نوعی کم‌خونی بسیار خطرناک و کشنده را معرفی
کرد که در حقیقت کمبود ویتامین B12 بوده است. در سال 1926، جورج ریچارد،
ادعا کرد 45 بیمار دچار کم‌خونی با مصرف مقدار زیادی جگر خام درمان
شده‌اند. در سال 1934، عامل این نوع کم‌خونی خاص را کمبود یک نوع ویتامین
نامیدند. در سال 1948 ویتامین B12 خالص سازی شد. در سال 1956، یک شیمیدان
بریتانیایی، ساختار مولکولی B12 را تشریح کرد. با افزایش دانش شیمی در
مورد مولکول B12، کم‌خونی کشنده با تزریق ویتامین B12 درمان شد. امروز،
دانشمندان می‌دانند که کم‌خونی فقط یکی از علائم پیچیده کمبود ویتامین B12
است.
تحقیقات انجام شده نشان می‌دهند که مصرف زیاد دخانیات و حتی بسیاری از
داروها، باعث کمبود B12 شده و تاثیر سوئی بر فعالیت بسیاری از آنزیم‌های
بدن می‌گذارد.
کمبود ویتامین B12 معمولا در چه افرادی دیده می‌شود؟
کسانی که به بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس و ام اس دچارند. افراد
سیگاری به ویژه اگر در طول روز با انواع استرس مواجه اند. افرادی که دچار
کاهش اشتها شده‌اند، وزن بدن‌شان کاهش یافته و کارایی حافظه‌شان افت کرده
است. افرادی تحت جراحی‌های لوله گوارش و به ویژه برداشت بخشی از معده قرار
گرفته‌اند.
افرادی که داروهایی مثل امپرازول، مت فرمین (برای دیابتی‌ها)، اغلب
قرص‌های ضد افسردگی و یا انواع آنتی‌اسیدها مصرف می‌کنند. بیمارانی که به
بیماری‌های معده‌ای – روده‌ای دچارند. خانم‌هایی که دچار مشکلات بارداری
شده و یا جنین داخل رحم‌شان بسیار بزرگ شده است. افرادی که به اختلالات
خوردن مانند بی‌اشتهایی یا پراشتهایی عصبی دچارند. افراد گیاهخوار
دیگر علائم کمبود ویتامین B12
علائم اولیه کمبود ویتامین B12 به راحتی قابل تشخیص است. کم‌خونی ناشی از
کمبود این ویتامین با مصرف فولیک‌اسید پوشانده می‌شود. برخی نشانه‌های عصبی
– روانی کمبود این ویتامین نیز به راحتی قابل تشخیص هستند مثلاً کمبود
ویتامین B12 باعث کرختی دست‌ها و پاها شده، و هم‌چنین باعث کند شدن
عکس‌العمل‌ها می‌شود، در میان این علائم، گیجی و اختلالات ذهنی، رایج
هستند. افسردگی ناشی از کمبود ویتامین B12 اگر درمان نشود ممکن است به
برخی بیماری‌های روانی تبدیل شود. دیگر عوارض کمبود این ویتامین عبارت است
از:
ضعف و خستگی و سردردهای خفیف تپش قلب و مشکلات تنفسی رنگ پریدگی زخم‌های دهانی مثل آفت
خونریزی لثه‌ها و بافت‌های دهان کاهش وزن اسهال و یبوست کرختی شدید
انگشتان دست و پا مشکل در راه رفتن تغییرات خلق‌وخو و افسردگی کاهش
حافظه و حتی آلزایمر
کمبود ویتامین B12 و افسردگی
ویتامین‌های گروه B از ریزمغذی‌هایی هستند که می‌‌توانند تأثیری مستقیم بر
خلقیات و احساس نشاط داشته باشند. این ویتامین‌ها در مورد سوخت و ساز بدن
نیز نقش موثری دارند. ویتامین B12 که نام دیگر آن کوبالامین است گاهی در
اثر برخی عوامل از جمله رژیم‌های غذایی گیاهی، مصرف سیگار، بیماری‌های
کبدی، بارداری و . . . در بدن کاهش می‌یابد و این کمبود عوارضی مانند کاهش
وزن، کم‌خونی، بی‌اشتهایی، کاهش تمرکز، ضعیف شدن سیستم ایمنی، پرخاشگری،
گیجی، بیقراری و افسردگی را در پی دارد. ویتامین B12 برای شکل‌گیری
گلبول‌های قرمز خون ضروری است و کمبود آن باعث بروز مشکل در انتقال و
جابجایی اکسیژن می‌شود. این اختلال منشاء بروز مشکلات روانی مانند افسردگی
است.
درمان کمبود ویتامین B12
درمان کمبود ویتامین B12 با توجه به دلیل پدیدآورنده این کمبود صورت
می‌گیرد. اگر مشکل در جذب ویتامین B12 باشد، تجویز ویتامین لازم است. برای
این منظور پزشک یا متخصص تغذیه به بیمار تزریق یا استفاده از قرص‌های
ویتامین را توصیه می‌کند. در برخی افراد مصرف مکمل ویتامین B12 برای درمان
توصیه می‌شود. اگر در برنامه غذایی‌تان از محصولات غذایی حیوانی استفاده
نمی‌کنید (گیاهخوار هستید) و به این دلیل دچار کمبود ویتامین B12 شده‌اید،
باید از طریق مصرف مکمل‌ها این کمبود را برطرف کنید و در کنار مکمل از
قرص ویتامین B12 و یا تزریق آن نیز استفاده کنید.
مواد غذایی حاوی ویتامین B12
مصرف به اندازه و کافی گوشت، مرغ، غذاهای دریایی، شیر، پنیر و تخم‌مرغ از
کمبود این ویتامین جلوگیری می‌کند. اگر از محصولات غذایی حیوانی استفاده
نمی‌کنید، باید طبق نظر و توصیه متخصص تغذیه مورد درمان قرار بگیرید. اگر
دچار علائم کمبود ویتامین B12 شده‌اید وقت را تلف نکنید و هرچه سریع‌تر
موضوع را با یک متخصص تغذیه در میان بگذارید تا بعد از انجام آزمایش خون و
تعیین سطح B12 خون، اقدامات درمانی لازم انجام گیرد.
